ತುಳುವಿಗೆ : ಶ್ರೀಮತಿ ಶಾರದಾ ಎ. ಅಂಚನ್.
ಕನ್ನಡ ಮೂಲ : ಶ್ರೀ ಬನ್ನಂಜೆ ಬಾಬು ಅಮೀನ್
(ಖ್ಯಾತ ಜಾನಪದ ವಿದ್ವಾಂಸರು ನವಿಮುಂಬಯಿ)
ಪಲ್ದಿ ಅಬ್ಬಗ, ತಂಗಡಿ ದಾರಗ ತಗೆ-ತಂಗಡಿಗ್ ನೀರ್‌ಡ್ ಗೊಬ್ಬೊಡಿನ್ಪಿ ಆಸೆ ಆಂಡ್. ಅಂಚ ಇವರ‍್ಲಾ ಮೀಯೆರೆಂದ್ ಕೆದುತಂಚಿ ಪಿದಾಡಿಯೆರ್. ಅದಗ ಮಿತ್ತ ಲೋಕೊಡ್ ಇತ್ತಿನ ಈಸರೆ ದೇವೆರ್ ಮೊಕಲೆನ್ ತೂಯೆರ್. ಅರೆಗ್ ಪಲ್ದಿ ಅಬ್ಬಗನ್ ತೂದ್ ಮಸ್ತ್ ಖುಸಿಯಾಂಡ್. ಅಲೆನ್ ಕೂಡೊನ್ನೊಡ್ ಪನ್ಪಿನ ಆಸೆ ಆಂಡ್ ಅರೆಗ್. ಅಲೆನ ಮಿತ್ತ್ ತಡೆವೆರಾವಂದಿನಾತ್ ಮೋಕೆ ಉರ್ಕೇರ್‌ಂಡ್. ಅದಗ ಆರ್ ಬೊಲ್ದುದ ತಾವರೆ ಪೂತ ರೂಪ ಧಾರಣೆ ಮಲ್ತ್ದ್ ತಗೆ-ತಂಗಡಿ ಮೀಯೊಂದಿತ್ತಿನ ಕೆದುಟ್ಟ್ ನೀಂದರೆ ಸುರು ಮಲ್ತೆರ್. ಮೀಯೆರೆಗ್‌ಂದ್ ನೀರ್‌ಗ್ ಜತ್ತಿನ ಅಬ್ಬಗಗ್ ತಾವರೆ ಪೂತ ಪೊರ್ಲು ತೂದ್ ಅವ್ವೆನ್ ಕೊಯ್ಯೊಡಿನ್ಪಿ ಮನಸ್ಸಾಂಡ್. ತಂಗಡಿ ದಾರಗ ಬೊಡ್ಚಿ ಪಂಡಲಾ ಕೇನಂದಿನ ಅಬ್ಬಗ ತಾವರೆ ಪೂ ಕೊಯ್ಯೆರೆಂದ್ ನೀರುಡ್ ದುಂಬು ದುಂಬು ಪೋಯೊಲು. ಅಬ್ಬಗ ಎದರು ಪೋಯಿನಾತ್‌ಲಾ ತಾವರೆ ಪೂ ಅಲೆನ ಕೈಕ್ ತಿಕ್ಕಂದೆ ದುಂಬು ದುಂಬು ಪೋವೊಂದಿತ್ತ್Aಡ್. ಇಂಚ ಪೂತ ಪಿರ ಪೋಯಿನ ಅಬ್ಬಗನ ಸೊಂಟದಡೆಮುಟ್ಟ ನೀರ್ ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಆ ಸಂದರ್ಪುಡ್ ಈಸರೆ ದೇವೆರ್ ಅಲೆನ ಕೈ ಪತ್‌ದ್ ಕೈಸಂಗ, ಮೈ ಪತ್ತ್ದ್ ಮೈ ಸಂಗ ಮಲ್ತೆರ್. ಈಸರ ದೇವೆರೆನ ಸಂಗೊಡ್ದಾತ್ರ ಅಬ್ಬಗ ಗರ್ಭವತಿ ಆಪೊಲು. ಈಸರ ದೇವೆರ್ ಅಲೆನ ತನ್ನ ದೇವಲೋಕೊಗ್ ಲೆತ್ತೊಂದ್ ಪೋಯೆರ್. ೯ ತಿಂಗೊಲು ಕರಿನ ಅಬ್ಬಗ ಆನ್ ಬಾಲೆಗ್ ಜನ್ಮ ಕೊರಿಯೊಲು. ಈಸರ ದೇವೆರ್ ಆ ಬಾಲೆಗ್ ಕಮಲ ಕುಮಾರ’ ಪಂಡ್ದ್ ಪುದರ್ ದೀಯೆರ್. ಈಸರ ದೇವೆರ್ ದೇವಲೋಕೊಡ್ ಪೂಜೆ ಮುಗಿತ್‌ದ್ ಇಲ್ಲಡೆ ಬನ್ನಗ ತನ್ನ ಮಗೆ ಕುಮಾರಗ್ ಒಂಜಿಗಿAಡೆ ಪೇರ್, ಅಂಚೆನೆ ಪೂ ಬಾರೆದ ರ‍್ದ್ನ್ ಪತ್ತೊಂದು ಬರೊಂದಿತ್ತೆರ್. ನೆತ್ತ ರುಚಿ ಪತ್ತಿನ ಕಮಲ ಕುಮಾರೆ ಒಂಜಿ ದಿನ ಇಲ್ಲಡ್ ರ‍್ಲಾದಾಂತಿನ ಪೊರ್ತುಗ್ ಪೂ ಬಾರೆದ ರ‍್ದ್ನ್ ನಾಡೊಂದ್ ಪಿದಯಿ ಪೋಯೆ. ಪೋಪಿನ ಸಾದಿಡ್ ಪೆತ್ತ - ಕೈ ಕಂಜಿಲೆನ ಒಂಜಿ ಕೆದು ಇತ್ತುಂಡ್. ಬಾಲೆ ಆ ಮರ್ಗಿಲ್‌ಗ್ ಪೋಯಿನದಗ ಒಂಜಿ ಎರು ರ‍್ದ್ ಬತ್ತ್ದ್ ಬಾಲೆನ್ ತಾಡ್‌ದ್ ಕೆರ್ದ್ ಪಾಡ್‌ಂಡ್. ಇಂಚಿಡ್ ಬಾಲೆನ್ ನಾಡೊಂದ್ ನಾಲೊರ್ಮೆ ಅಬ್ಬಗ ಎರು-ಎರ್ಮೆಲೆನ ಕೆದುತಂಚಿ ಬರ್ಪೊಲು. ಕೆದುತ್ತ ಬದಿಟ್ಟ್ ತನ್ನ ಮಗೆ ಸೈತ್ ರ‍್ದಿನ ಆಲ್ ತೂಯೊಲು. ಆ ಬಾಲೆದ ಕೈತಲ್ಡ್ ಒಂಜಿ ಎರುಲಾ ಇತ್ತುಂಡ್. ಉಂದು ಎರುವೆ ತನ್ನ ಮಗನ್ ರ‍್ದ್ಪ್ಪೊಡ್ ಪಂಡ್ದ್ ತೆರಿನ ಅಬ್ಬಗಗ್ ಪಿಸ್‌ರ್ ಏರ್‌ಂಡ್. ಆಲ್ ಎರುತ್ತ ತರೆ ಕಡ್ತ್ದ್ ತನ್ನ ಬಾಲೆದ ಕಂಟೆಲ್‌ಗ್ ಜೋಡ್ಸಾದ್ ಅಯಿಕ್ಕ್ ಜೀವಕಲೆ ಕೊರಿಯೊಲು. ಇಂಚಿ ದೇವಲೋಕೊಡ್ದ್ ಪೂಜೆ ಮುಗಿತ್ ಬತ್ತಿನ ಈಸರ ದೇವೆರ್ ಬಾಲೆನ್ ಲೆತ್ತೆರ್. ಅದಗ ಬಾಲೆ ಕಮಲಕುಮಾರೆ ತನ್ನ ಕೊಂಬುಲೆನ್ ಅಂಚಿ ಇಂಚಿ ಆಡಾವೊಂದು ಪಿದಯಿ ರ‍್ಪೆ. ದೇವೆರೆನ ಉಲ ದಿಟ್ಟಿಗ್ ನಡತಿನ ಇಸಯ ಪೂರಾ ತೆರಿಂಡ್. ಅದಗ ಆರ್ ತನ್ನ ಮಗೆ ಕುಮಾರಡಈ ದಿನೊಕ್ಕ್ ಮೂಜಿ ಅವತಾರದ ಬಾಲೆ. ಅಂಚಾದ್ ಈ ತಿರ್ತ್ ಸಿರಿಲೋಕೊಗ್ ಪೋದ್ ನಂದಳಿಕೆ ಪನ್ಪಿನ ನಾಲ್ ಸಾನೊಡ್ ದೇವೆರೆನ ಬಲ ಮರ್ಗಿಲೆಡ್ ಬ್ರಹ್ಮರೆ ದತ್ತ ಮರ್ಗಿಲ್ಡ್ ನೆಲೆ ಆಲ. ನಂಬುದಿ ಜನೊಕುಲು ರ‍್ಪಿನ ಒಂಜಿ ಸೇರು ಕುಡು, ಒಂಜಿ ಪುಂಡಿ ಕದಿಕೆ ಪಜಿರು, ಒಂಜಿ ತಾರಾಯಿ ಸ್ವೀಕಾರ ಮಲ್ತೊಂದ್ ಅಕಲೆನ ರಚ್ಚನೆ ಮಲ್ತೊಂದ್ ಇಪ್ಪುಲ.. ಪನೊಂದ್ ವರ ಕೊರಿಯೆರ್. ಇಂಚ ಕಮಲ ಕುಮಾರೆ ಮೂಲ ಮೈಸಂದಾಯೆ ಪನ್ಪಿನ ಪುದರ್ ಪಡೆತೊಂದ್ ದೈವತ್ವೊಗ್ ಏರಿಯೆ. ನಂದಳಿಕೆಗ್ ಬತ್ತ್ದ್ ನಿಲೆ ಆಯೆ. ದುಂಬುಗು ಈ ದೈವದ ಸಗ್ತಿ ತುಳುನಾಡ್‌ದ ನಾಲೊರ್ಬಡಿಲಾ ಪಸರ್‌ಂಡ್ — (ತುಳುನಾಡ್‌ದ ಪ್ರಾಣ ಜನಪದ – ಡಾ|| ಅಶೋಕ್ ಆಳ್ವೆರೆನ ಸಂಶೋಧನಾ ಗ್ರಂಥ)
ಮೈಸಂದಾಯೆ ಕುಡೊಂಜಿ ಕಥೆ
ಬಾಲೆ ಬಂಗೇರೆ ಬೊಕ್ಕ ದಾರಗ ಗಣಪಗ ಪನ್ಪಿನ ಕಂಡನೆ – ಬುಡೆದಿನ ಸಂಸಾರೊಡ್ ೨ ಆಣ್ ಜೋಕುಲು ಪುಟ್ಟುದ್ ಬರ್ಪ. ಆ ಜೋಕುಲು ಬುಲೆಯೊಂದ್ ಮಲ್ಲೆ ಆಪೆರ್, ಗೊಬ್ಬೆರೆಂದ್ ಪಿದಯಿ ಪೋಯಿನದಗ ನಿರೆಕರೆತ ಜೋಕುಲು ಮೊಕಲೆನ ಅಮ್ಮೆರ್ ಏರ್, ಆರ್ ಓಲು ಉಲ್ಲೆರ್? ಪನೊಂದ್ ತಮಾಸೆ ಮಲ್ತೆರ್. ಅದಗ ಜೋಕೆಲೆಗ್ ಮಸ್ತ್ ದುಃಖ ಆಂಡ್. ಬಾರೀ ಅಪನಾಲೆಸಿ ಆಯಿನ ಜೋಕುಲು ಇಲ್ಲಡೆ ಬತ್ತ್ದ್ ಅಪ್ಪೆಡ ಎಂಕ್ಲೆನ ಅಮ್ಮೆರ್ ಏರ್? ಒಲ್ಪ ಉಲ್ಲೆರ್? ಪಂಡ್ದ್ ಕೇನೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತೆರ್. ಅದಗ ಅಪ್ಪೆ ದಾರೆಗ ಗಣಪಗ ``ನಿಕಲೆನ ಅಮ್ಮೆರ್ ಬಾಲೆ ಬಂಗೇರೆರು, ಬಡಕಯಿದಂಚಿ ದಂಡ್‌ದ ಲಡಯಿಗ್ ಪೋತೆರ್’ ಪಂಡ್ದ್ ಪಂಡೊಲು. ಉಂದೆನ್ ಕೇಂಡಿನ ಜೋಕುಲುಅಪ್ಪೆರೇ ಎಂಕುಲ್ಲಾ ದಂಡ್‌ದ ಲಡಾಯಿಗ್ ಪೋಪ.’’ ಪನೊಂದ್ ಹಠ ಪತ್ತೆರೆ ಸುರು ಮಲ್ತೆರ್. ಅಪ್ಪೆ ಬೊಡ್ಚಿ ಬೊಡ್ಚಿ ಪಂಡಲಾ ಕೇನಂದಿನ ಜೋಕುಲು ಅಲೆನ ಅಸೀರ್ವಾದ ದೆತ್ತೊಂದ್ ಲಡಾಯಿಗ್ ಪಿದಾಡಿಯೆರ್. ಅಕುಲು ಬಡಕಯಿದಂಚಿ ತನ್ಕುಲೆನ ಸವಾರಿ ಪತ್ತಿಯೆರ್. ಅಲ್ಪ ತನ್ಕುಲೆಗ್ ಜನ್ಮ ಕೊರಿನ ಅಮ್ಮೆರೆನ ಲಕ್ಕಾದ್ ಅರೆನ ಕಾರ್ ಪತ್ತ್ದ್ ಅಡ್ಡ ಬೂರಿಯೆರ್. ಅದಗ ಜೋಕುಲೆನ ಅಮ್ಮೆ ಬಾಲೆ ಬಂಗೇರೆರ ‘ನಿಕುಲು ತೆÀನ್ಕಯಿದಂಚಿ ಲಡಯಿಗ್ ಪೋಲೆ’’ ಪಂಡೆರ್. ಅಂಚ ಅರೆನ ರಡ್ಡ್ ಜೋಕುಲಾಯಿನ ಮಲ್ಲಾಸುರೆ ಬೊಕ್ಕ ಮಯ್ಯಾಸುರೆರ್ ತೆನ್ಕಯಿ ದಿಕ್ಕ್ದಂಚಿ ಲಡಾಯಿಗ್‌ಂದ್ ಪಿದಾಡ್ಯೆರ್.
ಅಲ್ಪ ನಡತಿನ ಲಡಯಿಡ್ ಮೆಗ್ಯೆ – ಪಲಯೆ ಸೋಪುವೆರ್. ಶತ್ರು ಕೂಟದಕುಲು ಇರ್ವೆರೆನಲ ತರೆ ಕಡ್ತ್ ದಕ್ಕಿಯೆರ್. ಸುದ್ದಿ ತೆರಿನ ಅಪ್ಪೆ ಲಡಯಿದ ಕಲೊಕ್ಕ್ ಪಾರೊಂದ್ ಬತ್ತೊಲು. ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಆತಿನ ತನ್ನ ಜೋಕುಲೆನ ಮಂಡೆ ಬೊಕ್ಕ ಜೀವೊನ್ ಒಟ್ಟು ಮದೆ ಮಲ್ಪುವೊಲು. ತನ್ನ ಜೋಕುಲೆನ ಪುಣತ ಮಿತ್ತ್ ಬೂರೊಂದ್ ಮಂಡೆ ಮಂಡೆ ಪರ್ತೊಂದ್ ಬುಲಿಪೊಲು. ಅಯ್ಯಾ ಜೋಕುಲೆ ನಿಕುಲು ಯಾನ್ ಪಂಡಿನ ಕೇಂಡ್‌ಜರ್, ಇತ್ತ ಈ ಗತಿ ಆಂಡತ್ತಾ ಪಂಡ್ದ್ ಅಕೊಲಾಸ ಬುಡಿಯೊಲು.
ಕಡೆಕ್ ಆಲ್ ತನ್ನ ಮಲ್ಲ ಮಗನ ಬಾಯಿಗ್ ಬಲ ಮಿರೆತ ಪೇರ್ ಪುಂಟಿಯೊಲು. ಎಲ್ಯ ಮಗಕ್ಕ್ ದತ್ತ ಮಿರೆತ್ತ ಪೇರ್ ಪುಂಟಿಯೊಲು. ಕಾಯ ಬುಡ್ದ್ ಕೈಲಾಸ ರ‍್ಲೆ, ಜೀವ ಬುಡ್ದ್ ವೈಕುಂಠ ರ‍್ಲೆ’’ ಜೋಕುಲೆ ಪಂಡೊಲು. ಅಂಚೆನೆ ಮಲ್ಲ ಮಗಕ್ಕ್ಮಗಾ ಮಲ್ಲಾಸುರ ಬಡಕಯಿಗ್ ಪೋಲ’, ಅಲ್ಪ ನಂದಿ-ಬಸವನ ರೂಪಧಾರಣೆ ಮಲ್ಪುಲ’ ಪಂಡೊಲು. ಅಂಚೆನೆ ಎಲ್ಯ ಮಗಕ್ಕ್ `ತೆನ್ಕಯಿಗ್ ಪೋಲ, ಗೆಂದಗಿಡಿತ ಪಕ್ಕಿನ ರೂಪಧಾರಣೆ ಮಲ್ಪುಲ’’ ಪಂಡ್ದ್ ಆಶೀರ್ವಾದ ಕೊರಿಯೊಲು. ಇಂಚ ಮಲ್ಲ ಮಗೆ ಮಲ್ಲಾಸುರೆ ಬಡಕಯಿಗ್ ಪೋದ್ ನಂದಿ ಬಸವೆ ಆಯೆ. ಎಲ್ಯ ಮಗೆ ಮಯ್ಯಾಸುರೆ ತೆನ್ಕಯಿಗ್ ಪೋದ್ ಗೆಂದಗಿಡಿ ಆಯೆ, ದುಂಬುಗ್ ಮೊಕುಲು ದೈವ ಸಗ್ತಿಲಾದ್ ಮೆರೆಯೆರ್.
